Η αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στο εσωτερικό τοίχωμα των μεγάλων αρτηριών του σώματος που μεταφέρουν το αίμα από την καρδιά σε όλα τα όργανα του σώματος. Η υπέρταση σημαίνει ότι η αρτηριακή πίεση είναι σταθερά αυξημένη πάνω από τα φυσιολογικά όρια.,
Η αρτηριακή πίεση καταγράφεται με δύο αριθμούς. Ο μεγαλύτερος αριθμός είναι η «συστολική» πίεση που είναι γνωστή ως «μεγάλη » πίεση και ο μικρότερος η «διαστολική» ή «μικρή» πίεση. Συστολική είναι η πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν η καρδιά συσπάται για να προωθήσει το αίμα μέσω των αρτηριών προς τα όργανα του σώματος και διαστολική όταν η καρδιά χαλαρώνει για να δεχθεί νέο αίμα.
Στη συντριπτική πλειοψηφία των υπερτασικών (περίπου 95%), δε γνωρίζουμε την αιτία. Έτσι χαρακτηρίζουμε την υπέρταση αυτή «ιδιοπαθή». Σ΄ αυτήν εμπλέκονται μία σειρά παραγόντων, όπως η κληρονομικότητα (γονείς με υπέρταση), το αυξημένο σωματικό βάρος, η υπερβολική πρόσληψη άλατος και η καθιστική ζωή.
Στο υπόλοιπο 5% των υπερτασικών, υπάρχει συγκεκριμένο παθολογικό πρόβλημα (νεφροπάθεια, νόσοι των επινεφριδίων, στένωση νεφρικών αρτηριών, άπνοια ύπνου), που αποτελεί την αιτία της υπέρτασης. Τότε μιλάμε για «δευτεροπαθή» υπέρταση.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης:
Συστολική (μεγάλη σε mmHg) Διαστολική (μικρή) σε mmHg
Βέλτιστη πίεση
Η πίεση σας είναι ιδανική <12 <80
Φυσιολογική πίεση
Η πίεση σας είναι απόλυτα ικανοποιητική 120-129 80-84
Υψηλή Φυσιολογική πίεση
Συνιστάται ετήσιος έλεγχος της πίεσης 130-139 85-89
Μπορείτε να συμβάλλετε στη σωστή διάγνωση και την παρακολούθηση της υπέρτασης, μετρώντας την πίεσή σας στο σπίτι.
- Μετρήστε δύο φορές το πρωί (πριν τα φάρμακα) και δύο το βράδυ (συνολικά 4 μετρήσεις την ημέρα) για μία εβδομάδα.
- Τουλάχιστον μισή ώρα πριν τη μέτρηση, αποφύγετε καφέ, γεύμα και κάπνισμα.
- Πριν να μετρήσετε, παραμείνετε σε καθιστή θέση για περίπου 5 λεπτά.
- Ακουμπήστε την πλάτη σας στη ράχη της καρέκλας με το χέρι σας χαλαρό σε σταθερή επιφάνεια (π.χ. τραπέζι). Τα πόδια σας πρέπει να ακουμπούν στο πάτωμα (όχι σταυροπόδι)
Πολύ σημαντικό να αναφέρουμε, ότι ένας άλλος πολύ σημαντικός σύμμαχος για τη ρύθμιση της πίεσης με μη φαρμακευτικά μέσα είναι η μείωση βάρους. Μία μικρή ελάττωση του βάρους μπορεί να ρυθμίσει το επίπεδο της αρτηριακής πίεσης χωρίς φάρμακα, σε όσους έχουν οριακή υπέρταση. Ακόμη και όσοι τελικά χρειάζονται φαρμακευτική αγωγή, θα τη λάβουν σε μικρότερες δόσεις, αν επιτύχουν μείωση του βάρους. Τέλος, η ελάττωση του σωματικού βάρους λειτουργεί προστατευτικά και για άλλους κινδύνους, όπως ο σακχαρώδης διαβάτης και η υπερλιπιδαιμία.