Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση(ΓΟΠΝ) αποτελεί σημαντικό πρόβλημα υγείας και είναι μια μακροχρόνια κατάσταση όπου το οξύ από το στομάχι έρχεται στον οισοφάγο, δηλαδή η μετακίνηση προς τα πάνω υγρών από το στομάχι στον οισοφάγο. Εάν ο σφιγκτήρας στην κορυφή του στομάχου δεν κλείσει σωστά, τα περιεχόμενα του στομάχου μπορούν να ρέουν προς τα πάνω. Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι μια κατάσταση όπου το στομαχικό οξύ συνεχώς και τακτικά ρέει στον οισοφάγο. Ωστόσο, εάν ένα άτομο αισθάνεται επίμονη παλινδρόμηση οξέος που εμφανίζεται περισσότερο από δύο φορές την εβδομάδα, μπορεί να διαγνωστεί με (ΓΟΠΝ).
Όσοι πάσχουν από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠΝ) αισθάνονται συνήθως:
«Καούρα», δηλαδή κάψιμο ψηλά στο στομάχι που ανεβαίνει πίσω από το στήθος ή φτάνει και μέχρι το λαιμό. Η καούρα είναι δυσφορία που αισθάνεται πίσω από το στήθος ως αίσθημα καύσου. Τείνει να επιδεινωθεί αν το άτομο ξαπλώνει ή σκύβει, αλλά και αφού τρώει φαγητό.
«Ξινίλα», δηλαδή ξινά υγρά να ανεβαίνουν από το στομάχι προς τα πάνω.
«Αναγωγή», δηλαδή γύρισμα φαγητού από το στομάχι προς το στόμα που όταν συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου προκαλεί αίσθημα πνιγμού.
Ναυτία ή έμετο
Κακή αναπνοή
Αναπνευστικά προβλήματα
Δυσκολία ή πόνο κατά την κατάποση
Βρεφική παλινδρόμηση οξέος
Οι ενήλικες δεν είναι οι μόνοι που επηρεάζονται από παλινδρόμηση οξέος. Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Εκκαθάρισης Πληροφοριών για τις Πεπτικές Νόσους (NDDIC), περισσότεροι από τους μισούς βρέφους βιώνουν την παλινδρόμηση των νηπίων κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων μηνών της ζωής τους. Η βρεφική παλινδρόμηση συνήθως ξεφεύγει από μόνη της σε ηλικία 12 έως 18 μηνών. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν μετά την ηλικία των 18 μηνών ή γίνονται σοβαρά, μιλήστε με τον παιδίατρο του παιδιού σας.
Τα παιδιά κάτω των 12 ετών συνήθως δεν παρουσιάζουν καούρα. Αντ ‘αυτού έχουν εναλλακτικά συμπτώματα όπως:
Δυσκολία στην κατάποση
Ξηρός βήχας
Άσθμα
Λαρυγγίτιδα (απώλεια της φωνής)
Αυτά τα εναλλακτικά συμπτώματα μπορούν επίσης να εμφανιστούν σε ενήλικες.
H γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση(ΓΟΠΝ) είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα. Σε Ελληνική μελέτη (2002) βρέθηκε ότι καούρες και ξινίλες έχουν περισσότεροι από έναν στους τρεις ενήλικες Έλληνες και πολλοί από αυτούς έχουν τυπική παλινδρομική νόσο. Η πιθανότητα να αναπτύξουμε γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσο αυξάνει όσο μεγαλώνει η ηλικία μας και γι’ αυτό η συχνότητα της ΓΟΠΝ είναι πολύ υψηλή μετά τα 40-45 χρόνια.
Αιτίες
Περιστασιακή παλινδρόμηση οξέος είναι αρκετά συνηθισμένη, που συμβαίνει συχνά ως αποτέλεσμα της υπερκατανάλωσης τροφής, ξαπλωμένη μετά το φαγητό ή τρώγοντας συγκεκριμένα τρόφιμα.
Ωστόσο, η υποτροπιάζουσα παλινδρόμηση οξέος, διαγνωσμένη ως (ΓΟΠΝ), έχει συνήθως άλλες αιτίες και παράγοντες κινδύνου και μπορεί να έχει πιο σοβαρές επιπλοκές. Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση εμφανίζεται σε άτομα όλων των ηλικιών και μερικές φορές για άγνωστους λόγους. Εν ολίγοις, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση(ΓΟΠΝ) συμβαίνει όταν ο σφιγκτήρας στο κάτω μέρος του οισοφάγου εξασθενεί ή ανοίγει όταν δεν πρέπει.
Υπάρχουν και καταστάσεις που προδιαθέτουν για παλινδρόμηση, όπως η διαφραγματοκήλη, η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη.
Stress, στεναχώρια, ένταση και αλκοόλ συμβάλουν στην υπέρμετρη παραγωγή του οξέος
Τα στενά ρούχα και η σφιχτή ζώνη πιέζουν το στομάχι και εξαναγκάζουν τα γαστρικά υγρά να παλινδρομήσουν προς τον οισοφάγο
Η χάλαση (χαλάρωση) του σφιγκτήρα μπορεί να είναι αποτέλεσμα αυξημένης πίεσης που μπορεί να παρατηρηθεί στο στομάχι λόγο αερίων που δεν μπορούν να διαφύγουν.
Τρόποι αντιμετώπισης
Η ζωή με την παλινδρόμηση οξέος είναι ενοχλητική. Ευτυχώς, τα συμπτώματα μπορούν γενικά να ελέγχονται μέσω:
Διακοπή του καπνίσματος
Μείωση ή διακοπή των ποτών με καφεΐνη όπως ο καφές και το τσάι, ανθρακούχα αναψυκτικά.
Ανύψωση της κεφαλής του κρεβατιού ή χρήση μαξιλαριού κατά τον ύπνο.
Αλλαγές στη διαιτολογία: δίαιτα χαμηλών λιπαρών, αποφυγή πικάντικων τροφίμων και προϊόντων που περιέχουν τομάτα, ειδικά τη νύχτα, τουλάχιστον τριών ωρών πριν τον ύπνο.
Μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ
Μείωση βάρους
Αν τα προαναφερόμενα δεν έχουν κάποιο αποτέλεσμα στον ασθενή, υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές επιλογές που αντιμετωπίζουν πολύ αποτελεσματικά όλο το φάσμα της γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση(ΓΟΠΝ). Η ποιο συνηθισμένη θεραπευτική επιλογή είναι συνήθως φάρμακα (χάπια ή κάψουλες), που ελαττώνουν την παραγωγή οξέος από το στομάχι δεν διορθώνουν τη βαλβίδα, γι ‘αυτό και ο ασθενής άμα σταματήσει τη φαρμακευτική αγωγή πολύ πιθανό να υποτροπιάσει .
Όλα τα παραπάνω βελτιώνουν ή και θεραπεύουν τους ασθενής μας , όμως κάποιες φορές αυτό δε σημαίνει ότι δεν θα προκύψει μακροχρόνια βλάβη στον οισοφάγο , τα δόντια μας και το στομάχι. Δηλαδή αν τα συμπτώματα εμμένουν, είναι πιθανό να προκληθούν σοβαρές παθήσεις, όπως στένωση οισοφάγου, διαβρωτική οισοφαγίτιδα, οισοφάγος Barrett, προβλήματα στα δόντια και στο στόμα αλλά και κρίσεις άσθματος.
Ο ερεθισμός και η φλεγμονή που προκαλείται από τα οξέα του στομάχου μπορεί να προκαλέσουν επίσης και μια πάθηση γνωστή ως διαβρωτική οισοφαγίτιδα, κατά την οποία είναι υπαρκτός ο κίνδυνος αιμορραγίας, που γίνεται αντιληπτή είτε από τα σκουρόχρωμα κόπρανα, είτε στον εμετό. Τα έλκη στον οισοφάγο μπορεί να προκαλέσουν μακροχρόνια αιμορραγία, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία, μια σοβαρή κατάσταση που χρήζει άμεσης προσοχής.
Από τα οξέα του στομάχου μπορεί να προκληθεί διάβρωση του σμάλτου των δοντιών, όσοι δε πάσχουν από σοβαρή ΓΟΠ είναι πιθανότερο να παρουσιάσουν ασθένειες των ούλων και στοματικές φλεγμονές, πιθανώς λόγω του αναποτελεσματικού σάλιου
Τα άτομα με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση(ΓΟΠΝ) διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο και για άλλες παθήσεις του αναπνευστικού και του λαιμού, όπως χρόνια λαρυγγίτιδα, χρόνιο βήχα και/ή συνεχή τάση καθαρίσματος του λαιμού, βραχνή φωνή και δυσκολία στην ομιλία και διαταραχές ύπνου
Ακόμα πιο σοβαρή επίπτωση, αν και σπάνια, είναι μια πάθηση που ονομάζεται οισοφάγος Barrett, καθώς οι ασθενείς διατρέχουν κίνδυνο για καρκίνο του οισοφάγου λόγω μη φυσιολογικών, προκαρκινικών αλλαγών στα κύτταρά του.
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση(ΓΟΠΝ) είναι μία χρόνια υποτροπιάζουσα ασθένεια και καλό θα ήταν να τη παρακολουθούμε με το γιατρό μας, όπου μπορεί να εκτιμήσει κατάλληλα την κατάσταση της εξέλιξης της, αποτρέποντας χρόνιες βλάβες.
Βιβλιογραφία
Markus MacGill ¨ Everything you need to know about GERD’’ ,18 January 2018, Medical News Today
My Virtual Medical Center “Acid reflux (gastro-oesophageal reflux disease; GORD”